Edremit Güncel Bilgi ve Haber Sitesi

İsrail, bir süredir gelmekte olduğu gözlemlenen adımı attı ve İran’a bu güne dek düzenlediği en kapsamlı saldırıları düzenledi. Saldırı, İran’ın nükleer programındaki hızlı ilerlemesi nedeniyle gerilimin zirveye çıktığı bir dönemde gerçekleşti. İsrail saldırılarda İran’ın nükleer tesislerini, askeri hedefleri ile üst düzey askeri yetkililerini hedef aldı. Başkent Tahran’ın dışında Kirmanşah, Tebriz, Kum, Loristan ve Hemedan eyaletlerinde hedefler vuruldu.

İran’ın Nournews haber sitesinin haberine göre, İsrail’in Tahran’da yerleşim yerlerine düzenlediği saldırılarda 78 kişi hayatını kaybetti, 329 kişi yaralandı.

Komutanlar öldürüldü

Tahran’da hedef alınan noktalar arasında İran Ordusu ve Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı bazı üst düzey komutanların ikametgahları da yer aldı. Saldırılarda Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, Hava Kuvvetleri Komutanı Emir Ali Hacızade ve üst düzey komutanlardan Tümgeneral Gülam Ali Reşid hayatını kaybetti. Tahran’a düzenlenen saldırılarda 6 nükleer bilim insanının da hayatını kaybettiği bildirildi. İsfahan kentindeki Natanz Uranyum Zenginleştirme Tesisi de vuruldu. İsrail Natanz nükleer tesisine “önemli ölçüde zarar verdiğini” açıkladı. Hamedan’da ülkenin en önemli radar merkezlerinden Subaşı Radar Merkezi ve Irak sınırına yakın Kirmanşah’da askeri kışlalar da hedef alındı. İsrail ordusu, İran’ın karadan karaya balistik füzelerinin de imha edildiğini duyurdu.

Nasıl vurdular?

İsrail medyasına yansıyan haberlerde, Mossad ajanlarının İran toprakları içinde bir İHA üssü kurduğunu, İHA’ların gece boyu aktive edildiğini ve İsrail’i hedef alan füze fırlatma rampalarının vurulduğu belirtildi. Silah sistemleri taşıyan araçların da İran’a sızdığı ifade ediliyor. Bu sistemlerin İran’ın hava savunmasını etkisiz hale getirdiğini ve İsrail uçaklarına İran üzerinde hava üstünlüğü ve hareket özgürlüğü sağladığı belirtildi. Üçüncü sızma olayının ise Mossad komandolarının İran’ın merkezindeki uçaksavar üslerinin yakınlarına hassas füzeler konuşlandırması olduğu ifade edildi. İsrail istihbaratı, sistemin İsrail askeri saldırısı başladığında, hassas güdümlü füzelerin fırlatılmak üzere olduğu sırada aktif hale getirildiğini doğruladı.

The Times of Israel gazetesine konuşan bir güvenlik yetkilisi, İsrail’in İran’ın nükleer ve füze programlarına karşı operasyona yıllarca hazırlandığını ifade etti. Güvenlik yetkilisi, hazırlıklar arasında İran içinde İHA üssü kurulması ve ülkeye hassas silah sistemleri ile komandolar sokulmasının yer aldığını aktardı. Operasyonun İsrail ordusu ile Mossad arasında planladığı aktarıldı. Saldırıya yaklaşık 200 İsrail uçağı katıldı ve 100 kadar hedef vuruldu.

Trump: Saldırı çok başarılı 60 gün süre vermiştim

ABD Başkanı Donald Trump, saldırılarla ilgili açıklamasında, İran ile devam eden nükleer programı görüşmelerini gündeme getirdi ve İran’a çok kez “anlaşma şansı” verdiğini söylerken, “İki ay önce İran’a ‘bir anlaşma yapması’ için 60 günlük bir ültimatom verdim. Bunu yapmalıydılar! Bugün 61. gün” dedi. Trump, olası bir saldırı konusunda İran’a uyarıda bulunduğunu belirtirken, “İranlı muhafazakarlar cesurca konuştular ama ne olacağını bilmiyorlardı. Şimdi hepsi öldü ve daha da kötüye gidecek! Zaten büyük bir ölüm ve yıkım oldu, ama bu katliamı sona erdirmek için hala zaman var, bir sonraki planlanmış saldırılar daha da acımasız olacak” dedi. Trump İran’a “Daha fazla yıkım olmaması için bir anca önce anlaşma yapın” diye seslendi. Trump CNN’e yaptığı açıklama ise saldırının ‘çok başarılı’ olduğunu ifade etti.

‘Dahil değiliz’

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise ülkesinin saldırıya dahli olmadığını ifade etti. Rubio, “İsrail, İran’a karşı tek taraflı bir harekette bulundu. İran’a yönelik saldırılara dahil değiliz ve en büyük önceliğimiz bölgedeki Amerikan güçlerini korumaktır” ifadesini kullandı.

Tel Aviv alev alev

İsrail’in İran’a yönelik başlattığı saldırılar sonrasında İran’dan dün gece saatlerinde misilleme saldırısı geldi. “Sadık Vaat-3” adıyla operasyon başlatan İran Devrim Muhafızları Ordusu, Başkent Tel Aviv’e, 2 dalga halinde 150’den fazla balistik füze fırlattı. İsrail’in demir kubbe sistemi füzelerden bazılarını engellerken, bazı füzeler ise 7 nokta ile İsrail Savunma Bakanlığı yakınlarına düştü, yangınlar çıktı. İsrail’den yapılan açıklamada, 2’si ağır 17 kişinin yaralandığı bildirildi.

‘Sağ kurtulamayacaklar’

Saldırı sonrası açıklama yapan İran lideri Ali Hamaney, İsrail’in işlediği suçtan sağ kurtulamayacağını belirtti. İsrail ordusu ise İsrailli vatandaşların sığınıkların yakınlarında durması gerektiği uyarısında bulundu. İran ordusu, ülkeye hava saldırısında bulunan 2 İsrail F-35 savaş uçağı ile Kum kenti yakınlarında bir İHA’nın düşürüldüğünü açıkladı. İsrail ordusu da uçak düştüğünü iddialarını yalanladı.

‘Ayaklanma için fırsat’

Saldırılar sonrası İran halkına seslenen Netanyahu, “Ben sizinleyim. İsrail halkı sizinle. İran rejimi hiç bu kadar zayıf olmadı. Bu İran halkının rejime karşı ayağa kalkması için bir fırsat” dedi. Savunma Bakanı Yisrael Katz da, İran’ın “kırmızı çizgiyi aştığını” söyleyerek “çok ağır bir bedel” ödeyeceği tehdidinde bulundu. ABD Başkanı Donald Trump da, Netanyahu’yu arayarak telefonla bir görüşme gerçekleştirdi. İsrail’in N12 adlı haber kanalı ise İran’ın nüfus merkezlerine füze fırlatması halinde, İsrail’in, İran hükümet liderlerini hedef almayı planladığı iddiasında bulundu.

‘Nükleer sızıntı var’

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, İran’da nükleer sızıntı olduğunu bildirdi. İran’ın, Fordo ve İsfahan nükleer tesislerinde kısıtlı hasar oluştuğunu duyurmasının ardından Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), Natanz Nükleer Tesisi'nde radyasyon ve kimyasal sızıntı olduğunu açıkladı. Sızıntının gerekli önlemlerle kontrol altına alınabilecek düzeyde olduğu belirtildi.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, konuyla ilgili açıklamasında, "İran’ın yüzde 60 saflıkta uranyum ürettiği yer üstü tesis tamamen imha edildi. Natanz Nükleer Tesisi'nde radyolojik ve kimyasal kirlilik mevcut. Bu durum, hem çalışanlar hem de çevre açısından önemli bir sağlık ve güvenlik riski oluşturabilir" dedi